Readings

Shtrigat, përndjekja e shtrigave dhe gratë

Ky artikull fokusohet në pikëpamjen ndërkombëtare dhe historike mbi globalizimin, akumulimin e kapitalit dhe dhunën ndaj grave, nga një mendimtare kryesore feministe.

Duke u bazuar në diversitetin e formave të reja të përndjekjes së shtrigave në rajone të ndryshme të botës deri te rritja masive mbarëbotërore e numrit të grave të vrara çdo ditë, provat po shtohen se një luftë e re po zhvillohet kundër grave. Cilat janë motivet dhe logjika e saj?

Literatura rreth kësaj tematike është në rritje dhe është zhvilluar kryesisht nga aktivistë dhe studiues feministë nga Amerika Latine, unë e trajtoj këtë çështje duke i vendosur format e reja të dhunës në një kontekst historik dhe duke shqyrtuar ndikimin e zhvillimit kapitalist, në të kaluarën dhe të tashmen, në jetën e grave dhe marrëdhëniet gjinore. Në këtë rast, unë shqyrtoj gjithashtu lidhjen midis formave të ndryshme të kësaj dhune – familjare, jashtë-familjare, institucionale – dhe strategjitë  e rezistencës që gratë në mbarë botën po krijojnë për t’i dhënë fund dhunës.

Që nga fillimi i lëvizjes feministe, dhuna ndaj grave ka qenë një çështje kyçe në organizimin feminist, duke frymëzuar edhe formimin e Gjykatës së parë Ndërkombëtare për Krimet ndaj Grave, e mbajtur në Bruksel në mars të vitit 1976, me praninë e grave nga 40 vende të botës, duke sjellë dëshmitë për mëmësinë dhe sterilizimin e detyruar, përdhunimin, rrahjen, burgosjen në spitalet psikiatrike  dhe trajtimin brutal të grave në burgje.

Që atëherë, iniciativat feministe kundër dhunës janë shumëfishuar, si dhe ligjet e miratuara nga qeveritë në vazhdën e Konferencave Botërore të Kombeve të Bashkuara për Gratë. Por, dhuna ndaj grave nuk është zvogëluar, ajo  është përshkallëzuar në çdo pjesë të botës, deri në pikën që feministët e përshkruajnë tani formën e saj vdekjeprurëse si “femicid”. Jo vetëm që dhuna, e matur në numrin e grave të vrara dhe të dhunuara, që ka vazhduar të rritet, por siç kanë treguar shkrimtaret feministe, ajo është bërë më publike dhe më brutale dhe po merr forma që dikur mund t’i shihnim vetëm në kohë lufte.

Cilat janë forcat shtytëse të këtij zhvillimi dhe çfarë na tregon kjo për transformimet që po ndodhin në ekonominë globale dhe pozitën sociale të gruas? Përgjigjet për këto  pyetje kanë qenë të ndryshme, por provat po shtohen se shkaqet kryesore të kësaj rritje të re të dhunës janë format e reja të akumulimit të kapitalit, të cilat përfshijnë shpronësimin e tokës, shkatërrimin e marrëdhënieve komunitare dhe intensifikimin e shfrytëzimit të punës dhe trupit të grave.

Me fjalë të tjera, dhuna e re ndaj grave i ka rrënjët në tendencat strukturore që janë përbërës të zhvillimit kapitalist dhe pushtetit shtetëror në të gjitha kohërat.

Fillet e kapitalizmit dhe dhuna ndaj grave

Zhvillimi kapitalist filloi me luftën kundër grave: përndjekja e shtrigave përgjatë shekujve XVI dhe XVII në Evropë dhe në Botën e Re çuan në vdekjen e mijëra grave. Siç shkrova edhe në “Caliban and the Witch (2004)”, ky fenomen historikisht i paprecedentë ishte një element qendror i procesit që Karl Marksi e përcaktoi si akumulim primitiv, sepse shkatërroi një univers subjektesh dhe praktikash femërore që qëndronin në rrugën e kërkesave kryesore të sistemit kapitalist në zhvillim: akumulimi i fuqisë punëtore masive dhe imponimi i një disipline shtypëse  të punës.

Emërtimi dhe persekutimi i grave si “shtriga” hapi rrugën drejt mbylljes së grave në sferën e punëve të papaguara të shtëpisë në Evropë. Kjo legjitimonte nënshtrimin e tyre ndaj burrave brenda dhe jashtë familjes. Një gjë e tillë i dha shtetit kontroll mbi kapacitetin e tyre riprodhues, duke garantuar krijimin e brezave të rinj të punëtorëve. Në këtë mënyrë, përndjekja e shtrigave ndërtoi një rend veçanërisht kapitalist, patriarkal që vazhdon edhe në ditët e sotme, megjithëse ka ndryshuar vazhdimisht në bazë të përgjigjeve të rezistencës së grave dhe nevojave në ndryshim të tregut të punës.

Nga torturat dhe ekzekutimet të cilave u nënshtroheshin gratë e akuzuara për magji, gratë e tjera shpejt mësuan se do të duhej të bindeshin dhe të heshtnin  dhe do të duhej të pranonin punën e rëndë dhe abuzimet e burrave në mënyrë që të pranoheshin nga shoqëria. Deri në shekullin e XVIII, ekzistonte “freri i qortimit” për gjithë ata që kundërpergjigjeshin , ky ishte një mjet prej metali dhe  lëkure që përdoret gjithashtu për t’u mbyllur gojën  skllevërve, duke u’a mbyllur kokën dhe  nëse ajo përpiqej të fliste, i çante gjuhën.

Format gjinore të dhunës u kryen gjithashtu në plantacionet amerikane ku, në shekullin XVIII, sulmet seksuale të pronarëve ndaj grave skllave ishin kthyer në një politikë sistematike përdhunimi, pasi ata që mbjellnin tokën  u përpoqën të zëvendësonin importimin e skllevërve nga Afrika me një industri lokale të llojit  me qendër në Virxhinia.

Normalizimi i dhunës ndaj grave

Dhuna ndaj grave nuk u zhduk me fundin e përndjekjes së shtrigave dhe heqjen e skllavërisë. Përkundrazi, ajo u normalizua. Në vitet 1920 dhe 1930, në kulmin e lëvizjes eugjenike, “promiskuiteti seksual” femëror, i portretizuar si mendjelehtësi, u ndëshkua përmes institucionalizimit të spitaleve psikiatrike ose sterilizimit. Sterilizimi i grave me ngjyrë, grave të varfra dhe grave që praktikonin seksualitetin e tyre jashtë martesës vazhdoi deri në vitet 1960, “duke u bërë forma më e shpejtë e rritjes së kontrollit të lindjes në Shtetet e Bashkuara”, sipas studiueses Dorothy Roberts.

Në vitet 1950, dhuna ndaj grave përfshinte përdorimin e gjerë të lobotomisë si një kurë për depresionin, ky lloj operacioni konsiderohej ideal për gratë e destinuara për punë shtëpiake, pra për punë që nuk kërkojnë përdorimin e trurit.  Më e rëndësishmja, siç ka theksuar Giovanna Franca Dalla Costa në Un lavoro d’amore (The Work of Love, 1978), dhuna ka qenë gjithmonë e pranishme si një nëntekst, një mundësi, në familjen bërthamë, sepse burrave, nëpërmjet pagave të tyre, u është dhënë fuqia për të mbikëqyrur punën e papaguar të grave në shtëpi, për t’i përdorur gratë si shërbëtore të tyre dhe për t’i ndëshkuar nëse ato e refuzojnë  këtë punë.

Kjo është arsyeja pse dhuna në familje nga burrat deri vonë nuk konsiderohej krim. Paralelisht me legjitimimin nga shteti mbi të drejtën  e prindërve për të ndëshkuar fëmijët e tyre si pjesë e trajnimit të tyre si punëtorë të ardhshëm, dhuna në familje ndaj grave është toleruar nga gjykatat dhe policia si një përgjigje legjitime ndaj mospërmbushjes së detyrave të tyre shtëpiake nga ana e grave.

Përshkallëzimi i dhunës ndaj grave

Përderisa  dhuna ndaj grave është normalizuar si një aspekt strukturor i marrëdhënieve familjare dhe gjinore, ajo që është zhvilluar gjatë disa dekadave të fundit tejkalon normat. Shembull është rasti i vrasjeve të Ciudad Juárez, një qytet përtej kufirit meksikan nga El Paso, Teksas, ku në 20 vitet e fundit qindra gra janë zhdukur, trupat e tyre të torturuar shpesh gjenden të braktisur në hapësira publike.

Ky nuk është një rast i izoluar. Rrëmbimet dhe vrasjet e grave janë një realitet i përditshëm në Amerikën Latine, duke ngjallur kujtime të “luftërave të pista” që në vitet 1980 gjakosën shumë vende të rajonit. Kjo për shkak se klasa kapitaliste është e vendosur të kthejë botën me kokë poshtë për të konsoliduar fuqinë e saj, e cila u minua në vitet 1960 dhe 1970 nga betejat anti-koloniale, feministe dhe anti-aparteid, si lëvizja Black Power . Kjo bëhet duke sulmuar mjetet e riprodhimit të njerëzve dhe duke vendosur një regjim të përhershëm lufte .

Ne jemi dëshmitarë të një përshkallëzimi të dhunës ndaj grave, veçanërisht grave pasardhëse afrikane dhe atyre amerikane vendase, sepse “globalizimi” është një proces rikolonizimi politik që synon t’i japë kapitalit kontroll të pakontestueshëm mbi pasurinë natyrore botërore dhe punën njerëzore dhe kjo nuk mund të arrihet pa i sulmuar gratë, të cilat janë drejtpërdrejt përgjegjëse për riprodhimin e komuniteteve të tyre.

Nuk është për t’u habitur që dhuna kundër grave ka qenë më intensive në këto pjesë të botës (Afrika Sub-Sahariane, Amerika Latine, Azia Juglindore) që janë më të pasura sa i përket burimeve  natyrore dhe tani janë të shënuara për sipërmarrje tregtare dhe në të cilat lufta antikoloniale ka qenë më e fortë. Brutalizimi i grave i hap rrugën rrëmbimeve të tokës, privatizimeve dhe luftërave që për vite me radhë kanë shkatërruar rajone të tëra.

 Mizoria pedagogjike

Brutaliteti i sulmeve të kryera ndaj grave është shpesh aq ekstrem sa duket se ato nuk kanë asnjë qëllim utilitar. Në lidhje me torturat e ushtruara mbi trupat e grave nga organizatat paraushtarake që veprojnë në Amerikën Latine, Rita Laura Segato ka folur për një “dhunë ekspresive” dhe “mizori pedagogjike”, duke argumentuar se objektivi i tyre është të terrorizojnë, të dërgojnë një mesazh që nuk ka mëshirë, së pari për gratë dhe pastaj, nëpërmjet tyre, për popullata të tëra.

Duke spastruar territore të mëdha nga banorët e tyre, duke i detyruar njerëzit të lënë shtëpitë,  fushat dhe tokat e tyre stërgjyshore, dhuna ndaj grave është një pjesë thelbësore e operacioneve të kompanive të minierave dhe naftës që sot po zhvendosin shumë fshatra në Afrikë dhe Amerikën Latine.

Është ana tjetër e mandateve të institucioneve ndërkombëtare, si Banka Botërore dhe Kombet e Bashkuara, që formësojnë politikën ekonomike globale dhe vendosin kodet minerare, të cilat  janë përfundimisht përgjegjëse për kushtet neokoloniale në të cilat korporatat operojnë në terren. Ne duhet të drejtohemi pikërisht  tek zyrat e tyre dhe planet e tyre të zhvillimit në mënyrë që të kuptojmë logjikën sipas së cilës milicitë në fushat e diamantit, koltanit dhe bakrit të Republikës Demokratike të Kongos qëllojnë gratë me pistoletat e tyre në organin gjenital, ose si ushtarët guatemalanë u kanë çarë barkun grave shtatzëna me thika, në atë që vazhdon të portretizohet si një luftë kundër kryengritjes.

Segato ka të drejtë. Një dhunë e tillë nuk mund të shfaqet nga jeta e përditshme e asnjë komuniteti. Është “dhunë manuale”. Ajo duhet të planifikohet, llogaritet dhe kryhet me garancinë maksimale të mosndëshkimit, në të njëjtën mënyrë si kompanitë minerare sot ndotin tokat, lumenjtë dhe përrenjtë me kimikate vdekjeprurëse pa u ndëshkuar totalisht, ndërsa njerëzit që jetojnë nga këto burime burgosen nga rojet e sigurisë nëse ata  rezistojnë. Pavarësisht se cilët mund të jenë autorët e menjëhershëm, vetëm shtetet dhe agjencitë e fuqishme mund t’i japin dritën jeshile një shkatërrimi të tillë dhe të sigurohen që fajtorët të mos ndëshkohen  kurrë .

Është thelbësore të theksohet se dhuna ndaj grave është një element kyç në këtë luftë të re globale, jo vetëm për shkak të tmerrit që ngjall ose mesazheve që ajo dërgon, por për shkak të asaj që përfaqësojnë gratë në aftësinë e tyre për të mbajtur komunitetet e tyre të bashkuara dhe për të mbrojtur konceptet jokomerciale të sigurisë dhe pasurisë.

Në Afrikë dhe Indi,, deri vonë, gratë kishin qasje në tokën e përbashkët dhe i kushtonin një pjesë të mirë të ditës së tyre  punës bujqësore  për të mbijetuar. Por si pronësia e tokës komunale, ashtu edhe bujqësia e jetesës janë nën sulm të rëndë institucional, të kritikuar nga Banka Botërore si një nga shkaqet e varfërisë globale nën supozimin se toka është një “aset i vdekur” nëse nuk regjistrohet ligjërisht dhe përdoret si kolateral për të marrë kredi bankare me të cilat do të fillonte ndonjë aktivitet sipërmarrës.

Në realitet, falë bujqësisë shumë njerëz kanë qenë në gjendje t’i mbijetojnë programeve brutale të kursimeve. Por kritikat si ajo e Bankës Botërore, të përsëritura siç janë përsëritur në një sërë takimesh me autoritetet qeveritare dhe drejtuesit lokalë, kanë qenë të suksesshme si në Afrikë ashtu edhe në Indi, kështu që gratë janë detyruar të heqin dorë nga prodhimi dhe të punojnë si ndihmëse të burrave të tyre në prodhimin e mallrave.

 Rikthimi i përndjkejes së shtrigave

Siç është vënë re edhe nga studiuesja gjermane Maria Mies, kjo varësi e detyruar është një nga mënyrat specifike në të cilat gratë në zonat rurale po “integrohen në zhvillim” që në vetvete është një proces i dhunshëm. Jo vetëm që “garantohet nga dhuna e natyrshme në marrëdhëniet patriarkale burrë-grua”, ajo gjithashtu zhvlerëson gratë, në mënyrë që burrat e komuniteteve të tyre t’i shohin ato (sidomos kur janë të moshuara) si qenie të padobishme, pasuritë dhe puna e të cilave pa dyshim që mund të përvetësohen.

Ndryshimet në ligjet dhe normat e pronësisë së tokës dhe në konceptin e asaj që mund të konsiderohet burim vlere duket se në thelb është  një fenomen që ka prodhuar shumë mjerim për gratë që nga vitet 1990, veçanërisht në Afrikë dhe Indi: kthimi i përndjkjes së shtrigave. Shumë faktorë kontribuojnë në ringjalljen e përndjekjes së shtrigave, mes tyre shpërbërja e solidaritetit komunal, për shkak të dekadave të varfërimit dhe asgjësimit nga SIDA dhe sëmundjeve të tjera në shoqëritë ku kequshqyerja është e shfrenuar dhe sistemet e kujdesit shëndetësor janë shembur. Faktorë të mëtejshëm janë përhapja e sekteve ungjillore neo-kalviniste që predikojnë se varfëria shkaktohet nga të metat personale ose nga veprimet e liga të shtrigave.

Por është vënë re se akuzat për magji janë më të shpeshta në zonat e përcaktuara për projekte komerciale ose ku proceset e privatizimit të tokës janë duke u zhvilluar (si në komunitetet etnike të Indisë) dhe kur të akuzuarit kanë një tokë që mund të konfiskohet. Në Afrikë, në veçanti, viktimat janë gra të moshuara që jetojnë vetëm në një pjesë toke, ndërsa akuzuesit janë anëtarë më të rinj të komuniteteve të tyre, apo edhe të familjeve të tyre, përgjithësisht të rinj të papunë, të cilët i shohin këto gra të moshuara si uzurpuese të asaj që duhet t’i përkasë atyre dhe që mund të manipulohen nga aktorë të tjerë që mbeten në hije, duke përfshirë liderët lokalë, të cilët shpesh komplotojnë me interesa biznesi.

Forma të reja të akumulimit të kapitalit dhe dhunës ndaj grave

Ka mënyra të tjera në të cilat format e reja të akumulimit të kapitalit nxisin dhunën ndaj grave. Papunësia, puna e pasigurt dhe rënia e pagës familjare janë kyçe. Të privuar nga të ardhurat, burrat shfryjnë zhgënjimet e tyre mbi gratë në familjet e tyre ose përpiqen të rikthejnë paratë e humbura dhe fuqinë sociale duke shfrytëzuar trupin dhe punën e grave. Ky është rasti me “vrasjet me prikë” në Indi, ku burrat e klasës së mesme vrasin gratë e tyre nëse nuk sjellin pasuri të mjaftueshme me vete për t’u martuar me një grua tjetër dhe për të fituar një prikë tjetër. Një shembull tjetër është trafikimi seksual, një element kyç në zgjerimin e industrisë së seksit që drejtohet kryesisht nga organizata kriminale dhe burra të aftë për të imponuar punën e skllevërve “në formën e saj më të ashpër”, sipas Mies.

Këtu, mikropolitika individuale imiton dhe bashkohet me makropolitikën institucionale. Për kapitalin, si dhe për burrat që gjenden  në kushte të pasigurisë, vlera e grave qëndron gjithnjë e më shumë në punën që paguhet pakduke shitur punën dhe trupin e tyre  në treg, sesa në punën e papaguara të shtëpisë, e cila do të duhej të mbështetej nga një pagë e qëndrueshme nga burri , diçka që kapitalizmi bashkëkohor është i vendosur ta heqë gradualisht, me përjashtim të sektorëve të kufizuar të popullsisë.

 Puna e gruas në shtëpi dhe si prodhuese e gjeneratave të reja nuk është zhdukur, por nuk është më një kusht i mjaftueshëm për pranim shoqëror. Përkundrazi, shtatzënia është shpesh një detyrim, duke rritur ndjeshëm cenueshmërinë e grave ndaj dhunës, pasi burrat nuk e pranojnë përgjegjësinë që ajo sjell. Kështu, ekonomia politike e sapokrijuar nxitë marrëdhënie më të dhunshme familjare, pasi gratë pritet të mos varen nga burrat dhe të sjellin para në shtëpi, por më pas abuzohen nëse nuk përmbushin detyrat e tyre shtëpiake ose kërkojnë më shumë pushtet në njohjen e kontributeve të tyre monetare.

 Nevoja e grave për të lënë shtëpinë, për të emigruar, për të çuar punën e tyre riprodhuese në rrugë (si shitëse, tregtare, punëtore seksi) për të mbështetur familjet e tyre gjithashtu shkakton forma të reja të dhunës ndaj tyre. Në të vërtetë, të gjitha provat tregojnë se integrimi i grave në ekonominë globale është një proces i dhunshëm. Gratë emigrante nga Amerika Latine dihet se marrin kontraceptivë, duke pritur që të përdhunohen nga policia kufitare tashmë e militarizuar. Shitësit në rrugë përleshen me policinë të cilët përpiqen  t’u konfiskojnë mallrat.

 Siç ka vënë në dukje sociologia Jules Falquet, ndërsa gratë kalojnë nga shërbimi i një burri në shërbimin e shumë burrave (gatim, pastrim, ofrim shërbimesh seksuale), format tradicionale të vetëpërmbajtjes prishen, duke i bërë gratë më të prekshme ndaj abuzimit. Dhuna individuale e burrave është gjithashtu një përgjigje ndaj kërkesave këmbëngulëse të grave për autonomi dhe pavarësi ekonomike dhe një reagim kundër rritjes së feminizmit.

Ky është lloji i dhunës që shpërtheu në masakrën e École Polytechnique në Montreal më 6 dhjetor 1989, kur një burrë hyri në një klasë, ndau burrat dhe gratë dhe u’a vuri flakën  duke bërtitur, “Ju të gjithë jeni feministe të ndyra”, duke vrarë kështu 14 gra.

 Dhuna racore

Mizogjinia përbëhet edhe nga racizmi. Në SHBA, ku që nga vitet 1980, vrasjet e grave janë rritur vazhdimisht, me më shumë se 3000 gra të vrara çdo vit, vrasjet e grave me ngjyrë kanë më pak gjasa të marrin vëmendjen e medias ose të zgjidhen sesa vrasjet e grave të bardha. – shikoni ritmin ehetimeve për vrasjet serike të grave afrikano-amerikane me të ardhura të ulëta në Los Angeles dhe qytete të tjera.

Transfobia, gjithashtu, përbën mizogjini. Midis 2010 dhe 2016, të paktën 111 persona transgjinorë dhe gjinia jokonformuse u vranë në SHBA, shumica e të cilëve ishin gra trans zezake. Sipas Koalicionit Kombëtar të Programeve Kundër Dhunës, 23 nga këto vrasje kanë ndodhur në vitin 2016, shifra më e lartë e regjistruar ndonjëherë nga koalicioni.

Në Kanada, gjithashtu, dhuna racore ka qenë në rritje. Dhjetra gra, kryesisht amerikane vendase janë zhdukur dhe më vonë janë gjetur të vdekura përgjatë asaj që tani quhet Autostrada e Lotëve (Highway of Tears).

Këto forma të dhunës janë padyshim të ndryshme nga ato të ushtruara ndaj grave nga paraushtarakët, të droguarit dhe ushtritë private të kompanive ose rojet e sigurisë. Megjithatë, ato janë të lidhura. Siç kanë vënë në dukje Sheila Meintjes, Anu Pillay dhe Meredeth Turshen, ajo që lidh dhunën në kohë lufte dhe paqeje është mohimi i autonomisë së grave, e cila nga ana tjetër lidhet me kontrollin seksual dhe shpërndarjene burimeve. Mies ka vënë në dukje gjithashtu se “në të gjitha këto marrëdhënie prodhimi, të bazuara në dhunë dhe detyrim, ne mund të vëzhgojmë një ndërveprim midis burrave (baballarëve, vëllezërve, burrave, tutorëve, djemve), familjes patriarkale, shtetit dhe ndërmarrjeve kapitaliste”.

Dhuna në familje dhe ajo publike, si dhuna ushtarake ose paraushtarake dhe përndjekja  e shtrigave, gjithashtu ushqejnë njëra-tjetrën. Shpesh, gratë nuk i denoncojnë abuzimet që kanë përjetuar nga frika se mos refuzohen nga familjet e tyre ose do t’i nënshtrohen dhunës së mëtejshme. Nga ana tjetër, toleranca institucionale ndaj dhunës në familje krijon një kulturë mosndëshkimi që kontribuon në normalizimin e dhunës publike të ushtruar ndaj grave.

Në të gjitha rastet e përmendura më sipër, dhuna ndaj grave është dhunë fizike. Por nuk duhet të injorojmë dhunën e ushtruar nga politika ekonomike dhe sociale dhe tregtimi i riprodhimit. Varfëria që rezulton nga shkurtimet në mirëqenien, punësimin dhe shërbimet sociale duhet të konsiderohet në vetvete një formë dhune, dhe po kështu duhet të konsiderohen kushtet çnjerëzore të punës, siç gjenden për shembull në maquilas (kompani që i lejon fabrikat të funksionojnë pa taksa dhe tarifa)

Militarizimi i jetës së përditshme

Mungesa e kujdesit shëndetësor, mohimi i aborteve, aborti i fetuseve femra, sterilizimi i grave në Afrikë, Indi dhe Amerikën Latine në emër të “kontrollit të popullsisë”, dhe jo më pak “mikrokredi” – aq shpesh duke çuar në katastrofë për ata që nuk mund të paguajnë kreditë – edhe këto janë forma skandaloze dhune.

Kësaj duhet t’i shtojmë edhe militarizimin në rritje të jetës së përditshme, me glorifikimin e tij shoqërues të modeleve agresive, mizogjene të maskulinitetit. Siç ka argumentuar Falquet, përhapja e njerëzve të armatosur dhe zhvillimi i një ndarjeje të re seksuale të punës, ku shumica e vendeve të punës janë të hapura për burrat (si roje private shtëpiake, roje sigurie komerciale, roje burgu, anëtarë të bandave dhe mafiozëve dhe ushtarë të rregullt ose ushtritë private) kërkojnë dhunë, luan një rol qendror në farkëtimin e maskuliniteteve gjithnjë e më toksike.

Statistikat tregojnë se ata që vrasin shpesh janë burra që janë të njohur dhe kanë qasje në armë dhe që janë mësuar t’i zgjidhin konfliktet me dhunë. Në SHBA, ata janë shpesh policë ose veteranë të luftërave në Irak ose Afganistan. Niveli i lartë i dhunës ndaj grave në ushtrinë amerikane ka qenë një faktor kyq. Siç vuri në dukje Frantz Fanon, duke iu referuar francezëve, detyra e të cilëve ishte të torturonin rebelët algjerianë, dhuna është e pandashme: nuk mund ta praktikoni atë si profesionin tuaj të përditshëm pa zhvilluar tipare të dhunshme të karakterit dhe pa e çuar atë në shtëpi.

Ndërtimi mediatik dhe përhapja e modeleve të feminitetit të hiperseksualizuar e ka përkeqësuar këtë problem, duke bërë thirrje të hapur për sulme seksuale dhe duke kontribuar në një kulturë mizogjene në të cilën aspiratat e grave për autonomi degradohen dhe reduktohen në statusin e provokimit seksual.

Rezistenca

Duke pasur parasysh përhapjen e dhunës me të cilën përballen gratë, është e qartë se rezistenca ndaj saj duhet të organizohet edhe në shumë fronte. Mobilizimet tashmë janë duke u zhvilluar, duke shmangur gjithnjë e më shumë zgjidhje pa rrugëdalje, të tilla si kërkesa për legjislacion më ndëshkues, i cili shërben vetëm për t’u dhënë më shumë pushtet autoriteteve që janë drejtpërdrejt ose indirekt përgjegjës për problemin.

Strategjitë janë më efektive  kur gratë i hartojnë ato. . Taktikat veçanërisht të suksesshme janë hapja e strehimoreve të kontrolluara jo nga autoritetet, por nga gratë që i udhëheqin ato, organizimi i klasave të vetëmbrojtjes dhe ndërtimi i demonstratave gjerësisht gjithëpërfshirëse si marshet Take Back the Night që filluan në vitet 1970, ose marshet e organizuara nga gratë në Indi kundër përdhunimeve dhe vrasjeve me prikë, të cilat shpesh çuan në rrethana ku gjendeshe  në lagjet e autorëve të krimit  ose përpara stacioneve policore.

Vitet e fundit kemi parë gjithashtu rritjen e fushatave kundër përndjekjes së shtrigave si në Afrikë ashtu edhe në Indi, me gra dhe burra që shkojnë nga fshati në fshat, duke edukuar njerëzit për shkaqet e sëmundjes dhe interesat që motivojnë burrat që janë shërues tradicionalë , udhëheqësit lokalë, dhe akuzues të tjerë të shpeshtë. Në disa zona të Guatemalës, gratë kanë filluar të marrin emrat e ushtarëve abuzues dhe më pas t’i ekspozojnë në fshatrat e tyre të origjinës. Në secilin rast, vendimi i grave për të luftuar, për të thyer izolimin e tyre dhe për t’u bashkuar me gratë e tjera ka qenë jetik për suksesin e këtyre përpjekjeve.

Por këto strategji nuk mund të sjellin ndryshime të qëndrueshme nëse nuk shoqërohen nga një proces i rivlerësimit të pozitës së grave dhe aktiviteteve riprodhuese që ato kontribuojnë në familjet dhe komunitetet e tyre. Kjo nuk mund të arrihet nëse gratë nuk kane burimet e nevojshme për të qenë të pavarura nga burrat, në mënyrë që të mos detyrohen, për hir të mbijetesës, të pranojnë kushte të rrezikshme dhe shfrytëzuese të punës dhe marrëdhënieve familjare.

E përktheu: Ardhmërie Thaqi

Tekstin origjinal mund ta gjeni në: https://www.newframe.com/witches-witch-hunting-and-women/